مدیریت پرستاری

    راه های پیشگیری و درمان آنفلوانزای H1N1/ مراقب علائم بیماری باشید

دکتر ابوالفضل جاریانی در گفتگو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی سازمان نظام پرستاری، اظهارداشت: در دنیا سه ویروس باعث آنفلوانزای فصلی می شود، ویروس (H1N1) یا همان A، ویروس نوع B و ویروس H3N2، سه ویروسی هستند که هر سال ممکن است باعث ایجاد همه گیری آنفلوhنزا شوند. ضمن اینکه ویروس H1N1 شدت بیماری زایی بیشتری نسبت به دو ویروس دیگر دارد.


وی ادامه داد: راه های انتقال ويروس مشابه ويروس های آنفلونزاي فصلی است يعنی بيشتر از طريق ذرات درشت (droplrt) كه از طريق سرفه و عطسه تا يك و نيم متر پرتاب مي شوند و ميزان سرايت زايي آن از بيماری آنفلونزای فصلی بيشتر است. دوره قابليت سرايت 1 تا 7 روز و دوره عفونت زايی تا 7 روز پس از شروع علايم است.


جاریانی بیان کرد: با آنکه سرماخوردگی و آنفلوانزا از طریق ترشحات تنفسی با سرفه و عطسه انتقال پیدا می کنند و با وجود داشتن تفاوت های زیاد، روش های درمانی مشترکی دارند. سرماخوردگی به صورت تدریجی پدیدار می شود و شایع ترین علامت آن آبریزش بینی، عطسه و گرفتگی بینی است، اما آنفلوآنزا به صورت ناگهانی بروز می کند و بارزترین نشانه های آن تب بالای 38 درجه، سردرد، درد عضلانی، عرق، آبریزش بینی، گلودرد و سرفه است که مدت زمان بیشتری طول می کشد تا سرفه از بین برود.


وی با اشاره به اینکه مخزن ویروس سرماخوردگی و آنفلوانزا انسان است، افزود: سرماخوردگی علائمی مثل تب و کوفتگی ندارد، اما این دو نشانه در آنفلوآنزا بعلاوه خلط به صورت بارز وجود دارد. البته دوران نهفتگی بیماری در آنفلونزا نسبت به سرماخوردگی بسیار کوتاه است، اما در افراد سالمند و کسانی که دچار بیماری زمینه ای هستند عوارض بیماری آنفلوآنزا شدیدتر است و گاه مرگ و میر در پی دارد.


جاریانی افزود: هر دو بیماری از طریق ترشحات تنفسی (سرفه و عطسه) منتقل می شود، و در صورت تماس فرد با اشیاء آلوده به ویروس و تماس دست آلوده با دهان، بینی و چشم ها بیماری قابل انتشار است که رعایت بهداشت فردی و عمومی، اجتناب از حضور در تجمعات در فصل بیماری از راه های پیشگیری از ابتلا به بیماری است.


وی گفت: در هر دو بیماری باید استراحت کامل وجود داشته باشد و از نوشیدنی های گرم و غذاهای سوپی بیشتر استفاده شود، اما در این بیماری های ویروسی نیاز است از تماس مستقیم با افراد بیمار، دست زدن به بینی، چشم ها و دهان قبل از شستشوی دست ها، نشستن و ایستادن نزدیک افراد بیمار اجتناب و سعی شود افراد بیمار با کودکان ارتباط نداشته باشند و از ماسک در طول بیماری استفاده شود. ضمنا  تمامی افراد نیاز به تزریق واکس ندارند و تنها ڱروه هاي پر خطر همچون کاركنان بهداشتی، خانم هاي باردار،كودكان ، بیماران با بيماريهاي مزمن با صلاحدید پزشک نیاز به تزریق واکسن دارند


سرپرست معاونت فنی، آموزشی و پژوهشی سازمان نظام پرستاری کشور، مورد قطعي آنفلونزاي H1N1 را بيمار مبتلا به ناخوشي تنفسي تب دار حاد همراه با مثبت بودن RT-PCR يا كشت نمونه هاي مناسب بیان کرد و مورد محتمل آنفلونزاي H1N1، بيمار مبتلا به بيماري تنفسي تب دار حاد است كه از نظر آنفلونزاى A مثبت است ولي آزمون RT-PCR ازنظر H1 و H3 منفي است.


وی ادامه داد: مورد مشكوک آنفلونزای H1N1، فردی است مبتلا به بيماري تنفسي تب دار حاد که طي 7 روز قبل از شروع علايم با مورد قطعي انفلونزاي جديد تماس داشته يا طي 7 روز قبل از شروع علايم به يكي از مناطق كه مورد قطعی آنفلونزا جديد به اثبات رسيده مسافرت نموده يا ساكن منطقه اي است كه يك يا چند مورد قطعی آنفلونزای جديد رخ داده است.


جاریانی علايم بالينی - تشخيصي و درماني آنفلونزاي جديد را اینگونه بیان کرد: بيماري با تب، لرز، دردهاي عضلاني، سردرد، سرفه، ڱلودرد، اسهال، كوتاهي تنفس، تهوع، استفراغ، و اسهال تظاهر مي يابد.بيماري در شيرخواران ممكن است با علايم تب و بي قراري تظاهر نمايد.


وی ادامه داد: عوارض بيماری مشابه آنفلونزاي فصلي است (پنوموني، ميوزيت، رابدوميوليز، انسفالوپاتي حاد، تشنج، سندرم شوك توكسيك،…)


جاریانی گفت: طبق ڱزارشات جهانی بیشتر بيماران مبتلا به انفلونزاي جديد كه بستري شده اند دڿار بيماريهاي زمينه اي مانند بیماری تنفسی، اسم، بيماريهاي قلبي-عروقي و يا باردار بوده اند. نكته مهم اين است كه موارد بستري بسيار كم است و در سنين 15 تا 45 سالڱي شايع تر بوده است. علل اصلي بسترى پنوموني اوليه بوده است.


وی در خصوص نحوه مديريت بيماران بیان کرد: در ابتدا بايد نوع و شدت بيماري و تشخيص افتراقي مطرح ڱردد.و مشخص شود ايا بيمار ميتواند در منزل ايزوله  شده و اقدامات مراقبتی و درمانی انجام شود؟یا اینکه بيمار نياز به ارجاع به مراكز تخصصي دارد؟ و در صورت خدمات سرپایی باید اقدامات زیر انجام شود:

- جدا سازي بيمار از ساير اعضا خانواده تا بهبود علايم و استفاده از ماسك

- داروهای ضد تب و مسكن

- تجويز مايعات فراوان

- خودداري از بوسيدن، دست دادن و در آغوش ڱرفتن بيماران. قرار دادن دستمال يكبار مصرف جلو دهان هنڱام سرفه و عطسه. شستن دستها با اب وصابون يا تركيبات حاوي الكل. و مانیتورینگ و پيڱيري وضعیت بيمار و روند بیماری.


جاریانی ادامه داد: در زمان بستری بیمار اقدامات درمانی از جمله داروهاي تب بر، اكسيڒن درمانی، تجويز مايعات و درمان بر اساس برنامه های كشوری لازم است و مداخلات پرستاری از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و رعایت نکات ایمنی بسیار ضروری است.


وی افزود: در بيمارستان كاركنان از ماسك های مناسب و دستكش غير استريل يكبار مصرف به هنڱام تماس با بيمار استفاده نمايند. رعايت فاصله 1.8 متری از بيمار در صورتی كه سدهای محافظتي موجود نباشد. ضمن اینکه، كاركنان دست های خود را با آب و صابون و يا مايعات حاوی الكل بشويند.


جاریانی در پایان سایر نکات مهم و ضروری در پیشگیری از انتقال آنفلوانزای H1N1 را اینگونه بیان کرد:

- دستمال كاغذي استفاده شده را بلافاصله پس از مصرف در سطل زباله درب دار معدوم كنيد.

- دهان و بيني خود را حين سرفه و عطسه با دستمال كاغذي بپوشانيد.

- از سجاده شخصي خود استفاده نماييد.

- دستهاي خود را مرتباً با آب و صابون بشوييد.

- اگر علائم مشابه آنفلوانزا داريد سريعاً به پزشك مراجعه نماييد.

- اگر علائم مشابه آنفلوانزا داريد حداقل يك متر از ساير افراد فاصله بگيريد.

- از لمس چشم، دهان و بيني با دستهاي نشسته، خودداري نماييد.

- هنگام سلام و احوالپرسي از دست دادن، در آغوش گرفتن و بوسيدن خودداری نماييد.