زایمان
-
زایمان دیررس و زایمان زودرس، دو مشکل شایع بین خانم‌های باردار هستند که هر کدام به دلایل خاصی ممکن است اتفاق بیفتند. آیا زایمانی که به موقع انجام نشود می‌تواند برای نوزاد یا مادر خطرات جدی به همراه داشته باشد؟
اگر مبتلا به عفونت‌هاي دستگاه تناسلي بوديد، چه كار كنيد؟
بسياري از عفونت‌هاي دستگاه تناسلي مادر مي تواند به هنگام زايمان مشکل آفرين باشد. بعضي از مادران به بيماري‌ها و عفونت‌هاي منتقله از راه جنسي مبتلا هستند. اين افراد بايد در اولين فرصت براي درمان بيماري خود اقدام کنند. چون بعضي از بيماري‌هاي سيستم تناسلي در مادر خصوصاً بيماري‌هاي عفوني و مقاربتي، ممکن است در حين عبور کودک از کانال زايمان او را مبتلا کند. پس مي بينيد كه يک بيماري ساده و کم خطر در مادر، عوارض بدي در کودک مي تواند ايجاد کند. در صورتی که سابقه عفونت‌هايی مثل "هپاتيت ب يا ث" و يا سابقه زگيل يا تبخال تناسلی را داريد، حتماً به پزشکتان اطلاع دهيد تا با استفاده از واکسن يا روش‌های خاص ديگر شانس ابتلای نوزاد را کم کند.
بيماري‌هايي مانند عفونت‌هاي دهانه رحم و زگيل‌هاي تناسلي نيز در هنگام زايمان به نوزاد منتقل خواهند شد؛ همچنين تعداد کمي از خانم‌ها، ناقل يک باکتري به نام"استرپتوکوک گروهB " هستند که مي تواند باعث عفونت جدي در نوزادان شود. چنانچه شما ناقل اين بيماري هستيد، در طول زايمان حتماً به شما آنتي بيوتيک داده مي شود و اگر هنوز مشخص نشده که شما ناقل هستيد يا نه، ممکن است در صورتي که زايمان پيش از موعد داشته باشيد يا کيسه آب قبل از شروع زايمان پاره شده باشد و يا در طول زايمان تب کنيد، به شما آنتي بيوتيک داده شود زيرا همه اين مواردي که گفته شد خطر ابتلا به عفونت در کودک شما را افزايش مي دهد. با اين همه بلافاصله بعد از زايمان، قطره اي به نام "نيترات نقره" در چشمان نوزادان مي‌ريزند تا اگر عفونتي در مسير زايمان بود و به چشم نوزاد منتقل شد، باعث کوري او نشود.
اگر موعد زايمان رسيد و درد زايمان نداشتيد، چه كاري بايد انجام دهيد؟
زايمان ديررس:
مشكلي است كه ممكن است براي برخي خانم‌هاي باردار پيش بيايد. بنابراين گاهي لازم است زايمان به صورت مصنوعي شروع شود. چون ممکن است شرايطي پيش بيايد که ادامه بارداري براي سلامتي مادر و بچه خطرناک باشد و يا اينكه با وجود رسيدن تاريخي كه پزشك براي زايمانتان تعيين كرده، هنوز هيچ كدام از علائم زايمان را نداشته باشيد.
بعد از هفته 40 بارداري ميزان اکسيژني که جفت براي بچه تامين مي کند کم کم کاهش مي يابد و اگر حاملگي ادامه پيدا کند احتمال دارد عوارض جبران ناپذيري در نوزاد ايجاد شود. مهم ترين عوارض شامل موارد زير است:
* مرگ و مير و ناهنجاري در نوزادان به دنيا آمده طي زايمان ديررس نسبت به بقيه بيشتر است.
* در زايمان ديررس، جنين درشت تر و در نتيجه زايمان براي شما سخت تر مي شود. به علاوه ممکن است موقع زايمان استخوان‌هاي جنين به خصوص ترقوه بشکند و يا جنين دچار خونريزي زير پوست سر و خونريزي مغزي شود.
* به خاطر کمبود اکسيژن در رحم مادر و فشارهايي که هنگام زايمان به کودک وارد مي شود احتمال عقب افتادگي ذهني و جسمي در اين نوزادان بسيار زيادتر است.
شما بايد تاريخ اولين روز قاعدگي خودتان را يادداشت کنيد تا اگر حامله شديد بتوان سن دقيق جنين‌تان را تعيين کرد. از طرف ديگر در دوران بارداري بايد مرتب تحت نظر پزشکتان باشيد و به موقع براي زايمان به بيمارستان مراجعه کنيد. القاء زايمان ممکن است با قرار دان شيافي در واژن يا مهبل که حاوي هورمون‌هاي نرم کننده گردن رحم است، صورت بگيرد اما هميشه اين راه براي آغاز انقباضات زايمان کافي نيست. در اين شرايط از هورمون ديگري که رحم را وادار به انقباض مي کند، استفاده مي شود. در هر صورت زماني که ادامه حاملگي به صلاح مادر و بچه نباشد، با تشخيص پزشک روشي را به کار مي گيرند تا زايمان هر چه زودتر آغاز شود.
اگر قبل از رسيدن موعد زايمان، علائم آن را مشاهده كرديد، چه كاري بايد انجام دهيد؟
زايمان زودرس:
مشکلي است که ممکن است براي بعضي از مادران در دوران بارداري به وجود بيايد. نوزادان حاصل از اين زايمان نسبت به بقيه آسيب پذيرترند. يک نوزاد طبيعي بعد از هفته 37 بارداري به دنيا مي آيد. نوزاداني که زودتر از اين موعد متولد شوند، احتمال بيشتري دارد که به مشکلات تنفسي و سوء تغذيه دچار شوند يا دچار زردي شوند و روند رشد مغزي آنها مشکلاتي داشته باشد. اما اگر مي خواهيد درباره علل زايمان زودرس بيشتر بدانيد به اين بخش به دقت توجه کنيد:
* گاهي مادر به دليل مشکلات رحمي توانايي نگهداري جنين را تا پايان بارداري ندارد و همين باعث مي‌شود نوزاد نارس به دنيا بيايد.
* مادراني که به خاطر نوع کارشان مجبورند شيفت شب و شب کاري داشته باشند هم بيشتر از بقيه دچار زايمان زودرس و سقط جنين مي شوند.
* شرايط خاص بعضي از مشاغل مانند شب کاري، استرس شغلي و تماس نزديک با داروهاي شيميايي، نه تنها براي جنين ضرر دارند، ممکن است باعث زايمان زود هنگام مادر هم بشوند.
* به ياد داشته باشيد افرادي که در دوران بارداري براي مسائل مختلف از جمله نگراني براي زايمان دچار اضطراب مي شوند، نسبت به ديگران بيشتر در معرض زايمان زودرس هستند.
* از علل ديگر زايمان زودرس، افسردگي دوران بارداري مي باشد. اگر اين روزها احساس خوبي نداريد، کسل و بي حوصله هستيد، از ديگران فاصله مي گيريد و افسرده شده‌ايد حتماً با پزشک مشاورتان مشورت کنيد و سعي کنيد خيلي زود اين حالات را در درونتان از بين ببريد.
* دليل ديگري که مي تواند باعث زايمان زودرس شود عفونت‌هاي دهان و دندان است. انتقال سريع اين عفونتها به جنين، عجله او را براي به دنيا آمدن تا هفت برابر افزايش مي دهد. از آنجا که در دوران حاملگي به خصوص سه ماه اول بارداري امکان عکس برداري از دندان و بي حسي نيست بهتر است قبل از باردار شدن دندان و لثه‌هايتان را با مراجعه به دندانپزشک بررسي کنيد و اگر عفونتي در کار بود، اقدامات درماني لازم را انجام دهيد.
* دود سيگار هم در بروز زايمان زودرس تاثير زيادي دارد، حتي ممکن است رشد جنين را کند كرده و يا باعث سقط جنين شود. بنابراين حواستان باشد نه خودتان سيگار يا قليان بکشيد و نه به هيچ عنوان در معرض دود سيگار ديگران قرار بگيريد.
* به طور کلي مادراني که سنشان کمتر از 18 و يا بيشتر از 35 باشد و وزنشان از 48 کيلوگرم پايين‌تر باشد و يا قد کوتاهي داشته باشند به زايمان زودرس مستعدترند.
* افزايش فشار خون در حاملگي، ديابت، خونريزي، لکه بيني و ترس ناگهاني هم در به وجود آمدن اين عارضه اثر دارد.
* در دوران بارداري نبايد اشياء سنگين بلند کنيد، مراقب بهداشت شخصي خودتان باشيد، زياد از پله‌ها بالا و پايين نرويد و در صورت ابتلا به عفونت ادراري با مراجعه به پزشک خيلي زود برطرفش کنيد.
* اگر کيسه آب زودتر از زمان طبيعي پاره شده و يا دچار عفونت شود، دو قلو يا چند قلو حامله هستيد، از حاملگي قبلي يک سال يا کمتر گذشته و يا پيش از اين سابقه سقط و زايمان زودرس داشته ايد و دچار نارسايی دهانه رحم هستيد، بيشتر مراقب خودتان باشيد.
* خيلي مراقب سلامتي خودتان باشيد و بيماري‌هايي که به سراغتان مي آيند را در اسرع وقت درمان کنيد.
* سعي کنيد تغذيه سالم و مناسبي داشته باشيد؛ ثابت شده که مصرف اسيد فوليک احتمال زايمان زودرس و نارسايي قلبي جنين را کم مي کند، براي درمان کم خوني مفيد است، از اضافه وزن جلوگيري مي کند و مصرف آن از سه ماه قبل از بارداري براي پيشگيري از عوارضي مثل رشد ناکافي مغز و نخاع جنين توصيه مي شود.
* ترس و اضطراب در دوران حاملگي براي شما سم خطرناکي محسوب مي شوند. بايد با کمک پزشک متخصص يا مشاور اين استرس را به حداقل برسانيد. براي گرفتن نتيجه بهتر، خجالت نکشيد و حتماً از همسرتان کمک بگيريد. فراموش نکنيد هيچکس مثل او نمي تواند در طي کردن اين دوران با شما همراهي کند. چون او هم به نحوي در به ثمر رسيدن کودکي که در راه است با شما شريک خواهد بود.
* اگر به زايمان زودرس مستعد هستيد، نبايد زياد بايستيد يا بنشينيد. بيشتر سعي کنيد به پهلوي چپ دراز بکشيد، فعاليت‌هاي سنگين را کنار بگذاريد و به خودتان فشار نياوريد.
* هر 2 ساعت يک بار مثانه خود را خالي کنيد و اگر علائمي مثل درد پهلو و زير شكم، سوزش ادرار، قطره قطره خارج شدن ادرار، وجود خون در ادرار و تب داشتيد هر چه زودتر به پزشك متخصص مراجعه کنيد. آزمايش ادرار را هر سه ماه يكبار در طول بارداري تكرار کنيد. آب مركبات مثل آب پرتقال يا شربت آبليموي رقيق مي تواند به كنترل عفونت كمك كند، آب و مايعات زياد مصرف کنيد. نوشيدن 4 ليوان شير يا ماست شيرين در روز را فراموش نکنيد.
* اضطراب و عصبانيت را در اين دوران به آدم‌هاي عصبي بسپاريد و آرامش را براي خودتان ايجاد کنيد.
* در صورتي که کمر دردي داريد که با دراز کشيدن بهتر نمي شود، دردهايي مانند درد قاعدگي، درد معده با دل پيچه و اسهال به سراغتان آمده، دست و پا و صورتتان به شدت ورم کرده و يا ترشحات واژنتان زياد شده حتما به پزشک مراجعه کنيد. با اين همه اگر کودکتان براي به دنيا آمدن عجله کرد نگران نباشيد، چون امروزه با پيشرفت امکانات جديد پزشکي مي توان کودک نارس را در برابر مشکلاتي که ممکن است برايش به وجود بيايد نگهداري کرد.
منبع: دنیای مجازی سلامت ایران، مشاوره سلامت
_1.jpg)
