مدیریت پرستاری

انواع كورونا ويروس‌ها چه هستند؟

كوروناويروس‌ها خانواده بزرگي از ويروس‌ها هستند كه در انسان معمولاً بيماري‌هاي خفيف تنفسي مانند سرماخوردگي معمولي ايجاد مي‌نمايند، اما برخي از آنها نيز مانند سارس بيماري تنفسي شديد ايجاد مي‌كند.كوروناويروس MERS براي اولين بار در عربستان شناخته شد و هرچند در بسياري از افراد باعث علائم شبيه بيماري آنفلوانزا (تب، سرفه، بدن درد و گاهي اسهال) مي‌گردد اما در گروهي از بيماران نيز (مانند سالمندان) ممكن است باعث بيماري شديدتر تنفسي و بستري در بيمارستان شود. ويروس جديد MERS هم معمولاً بيماري تنفسي خفيفي ايجاد مي‌نمايد كه بعد از چند روز خودبخود خوب مي‌شود. همچنين در برخي افراد ممكن است باعث بروز علائم گوارشي مانند تهوع يا اسهال شود.

بيماري )MERS نشانگان تنفسي خاورميانه) چيست؟

MERS از حروف اول كلمه Middle East Respiratory Syndrome ساخته شده است و به معني بيماري تنفسي جديدي است كه براي اولين بار از عربستان و سپس برخي كشورهاي عربي خاورميانه شناخته شد.عامل اين بيماري تنفسي يك ويروس جديد از خانواده كوروناويروس‌ها است كه به نام كوروناويروس نشانگان تنفسي خاورميانه (MERS-Cov) شناخته مي‌شود.

كوروناويروس جديد MERS براي اولين بار در تابستان سال 1391 شمسي از يك مرد 60 ساله عربستاني جدا شد.

در چه كساني بيماري شديدتر مي‌شود؟

در كساني كه سابقه بيماري مزمن (مانند بيماري تنفسي، قلبي، كبدي يا كليوي)، داشته‌اند يا به هر دليلي سيستم دفاعي بدنشان ضعيف شده است (مانند ديابت، يا درمان‌هاي دارويي ضعيف كننده ايمني بدن)، ممكن است بيماري كورونا ويروسي MERS شديدتر شده و منجر به بستري و گاهي فوت بيمار گردد. افراد جوان كه تغذيه سالم داشته و از سلامت كافي جسمي بهتري برخوردار هستند در صورت عفونت به اين ويروس، بيماري خفيف‌تري را معمولاً تجربه مي‌نمايند.

علائم بيماري و واكسن و درمان

تب: درجه حرارت بالاي 38 درجه سانتيگراد

سرفه: سرفه، گلودرد و ساير علائم تنفسي در اغلب بيماران ديده مي‌شود.

اسهال: برخي بيماران دچار اسهال نيز مي‌شوند

تنگي نفس: در صورت احساس تنگي نفس بايد هرچه زودتر به پزشك مراجعه نمود.

در حال حاضر كوروناويروس جديد واكسن و درمان قطعي دارويي ندارد و در موارد شديد بيماري، درمان حمايتي در بيمارستان انجام مي‌گردد.

راه انتقال بيماري MERS چيست؟

راه انتقال دقيق اين ويروس مشخص نشده است اما به نظر مي‌رسد از راه قطرات تنفسي و ترشحات بدن قابل انتقال باشد.

همچنين احتمال مي‌رود كه تماس با بزاق و ترشحات بدن شتر و مصرف شير غيرپاستوريزه آن حيوان باعث بيماري گردد.

آيا من در خطر اين بيماري قرار دارم؟

اگر در منزل خود يا بيمارستان، از يك بيماري قطعي MERS مراقبت مي‌نماييد يا در تماس خانگي نزديك (چهره به چهره و در فاصله كمتر از يك متر) با بيمار قطعي MERS هستيد در خطر ابتلا قرار داشته‌ايد و بهتر است تا به پزشك خود يا نزديكترين مركز بهداشتي درماني در منطقه خود اطلاع دهيد تا راهنمايي‌هاي بيشتري را به شما ارائه نمايد.

اگر زائر(مسافر) در عرض 14 روز بعد از بازگشت دچار تب، سرفه و علائم تنفسي، يا اسهال و علائم گوارشي شود ممكن است بهMERS مبتلا شده باشد و بايد به نزديكترين مركز بهداشتي درماني منطقه يا به پزشك خود اطلاع دهد.

راه‌هاي پيشگيري:

رعايت اصول بهداشت فردي شامل شستن صحيح دست‌ها به دفعات (مخصوصاً قبل از تماس دست با چشم و قبل از غذاخوردن)، رعايت فاصله (حداقل يك متر) با فرد بيماري كه سرفه مي‌نمايد، در پيشگيري از ابتلا به اين بيماري موثر هستند. توصيه مي‌شود.

مسافراني كه به كشورهاي عربي مانند امارات متحده عربي، عمان، قطر، اردن و مخصوصاً به زائراني كه به عربستان مسافرت مي‌نمايند از خريد و مصرف مواد غذايي و آشاميدني غيرمطمئن از دست‌فروشان خودداري نمايند و از مصرف شير غيرپاستوريزه شتر نيز پرهيز داشته باشند.

واگيري فرد به فرد در بيماري MERS به مراتب از بيماري آنفلوانزا و سرماخوردگي كمتر است اما در تماس‌هاي نزديك خانگي و بيمارستاني ممكن است به افراد ديگر منتقل شود از اين رو رعايت بهداشت فردي توصيه مي‌شود. پرسنل بيمارستان بايد علاوه بر دقت در شستن دست‌ها از ماسك و دستكش نيز به طور صحيح استفاده نمايند.

از تماس دست آلوده به چشم، دهان و بيني خودداري شود.

بايد در موقع سرفه از دستمال استفاده شده و در صورتي كه دستمال هنگام سرفه نمودن در دسترس نيست از آستين لباس در ناحيه آرنج مي‌توان استفاده نمود.

دست‌ها با آب و صابون يا با محلول‌هاي الكلي پاك كننده دست شستشو شود.


توصيه بهداشتي به زائران حج تمتع/ عمره و مسافران كشورهاي عربي سواحل خليج فارس

از مصرف مواد غذايي و نوشيدني غيربهداشتي و تماس با دام (به ويژه شتر) و لبنيات غيرپاستوريزه در طول سفر خودداري شود.

بهداشت فردي مانند شستشوي صحيح دست و رعايت بهداشت تنفسي را جدي بگيرند.

كساني كه احتمال دارد بيماري MERS در آنها به نوع شديد تبديل شود تا جايي كه برايشان مقدور است از مسافرت خود در سال جاري صرف نظر نمايند.

در صورتي كه در عرض 2 هفته بعد از بازگشت زائر (مسافر) احساس كسالت، تب، علائم تنفسي، علائم گوارشي مانند اسهال نمايان شود حتماً به پزشك مراجعه شود و او را در جريان سفر اخير خود قرار دهد.

در صورت ابتلا به بيماري تنفسي از ماسك استفاده نمايند و تا جايي كه امكان دارد تماس چهره به چهره خود با ديگران را كاهش دهند.

در صورتي كه فردي بعد از بازگشت از عربستان يا كشورهاي عربي سواحل خليج فارس به ايران دچار تب و علائم تنفسي يا اسهال گرديد به او توصيه نماييد تا ضمن رعايت بهداشت فردي و استفاده از ماسك حتماً به پزشك مراجعه نمايد و به نزديكتر مركز بهداشتي درماني اطلاع داده شود.